Πού θα πάνε τα λεφτά από τα πρόστιμα – Οι δήμοι εκτός, τα ασφαλιστικά ταμεία μέσα.
«Μας πήραν και το βόδι» – Οι δήμοι μιλούν για αρπαγή πόρων.
Γιατί δεν δουλεύεουν οι κάμερες – διαγωνισμοί που σέρνονται.
Πώς θα δουλεύει το νέο σύστημα – ηλεκτρονικές κλήσεις και τεχνητή νοημοσύνη.
Πού θα πάνε τα λεφτά από τα πρόστιμα – Οι δήμοι εκτός, τα ασφαλιστικά ταμεία μέσα
Η «ψηφιακή επανάσταση» του νέου ΚΟΚ φαίνεται να λειτουργεί περισσότερο ως άσκηση αναδιανομής εσόδων παρά ως σχέδιο ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας. Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αλλάζει πλήρως τη ροή των χρημάτων από τα πρόστιμα, αφαιρώντας τα από τους δήμους – που μέχρι σήμερα είχαν την αποκλειστική ευθύνη των έργων οδικής ασφάλειας – και μεταφέροντάς τα στο κράτος, μέσα από το νέο «Εθνικό Ταμείο Οδικής Ασφάλειας και Πρόστιμα για Παραβάσεις του ΚΟΚ».
Από εκεί, τα έσοδα θα διανέμονται σε πλήθος αποδεκτών:
στο Ταμείο Πρόνοιας Αστυνομικών, στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού, στους φορείς συγκοινωνιών ΟΑΣΑ και ΟΑΣΘ, στον ΟΣΕ, αλλά και στη νέα υπηρεσία ΟΔ.Υ.Σ.Ε.ΑΣ. που θα αναλάβει τη λειτουργία, συντήρηση και εποπτεία του πανελλαδικού δικτύου καμερών. Μόνο οι δήμοι που θα εγκαταστήσουν δικό τους δίκτυο παρακολούθησης θα λαμβάνουν μέρος των εσόδων, αποκλείοντας έτσι τη συντριπτική πλειονότητα των ΟΤΑ που ούτε τα μέσα ούτε τους πόρους διαθέτουν.
Έτσι, οι πόροι που μέχρι σήμερα κατευθύνονταν σε φωτισμό, σηματοδότες, διαβάσεις και ασφαλείς δρόμους, φεύγουν από την τοπική κοινωνία και επιστρέφουν στο κράτος ως μηχανισμός είσπραξης και επιδότησης φορέων. Η οδική ασφάλεια, αντί να ενισχυθεί, κινδυνεύει να γίνει παράπλευρη απώλεια ενός νέου, αυστηρά φοροεισπρακτικού συστήματος.
«Μας πήραν και το βόδι» – Οι δήμοι μιλούν για αρπαγή πόρων
Η αντίδραση των δημάρχων ήταν άμεση και έντονη. Ο δήμαρχος Βάρης–Βούλας–Βουλιαγμένης και Α΄ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, ζήτησε την άμεση απόσυρση του άρθρου 20 του νομοσχεδίου, που καταργεί την απόδοση των εσόδων στους δήμους.
Όπως τόνισε, η απώλεια για έναν μεγάλο δήμο μπορεί να φτάσει τα 500.000 ευρώ ετησίως, ποσά που σήμερα επενδύονται απευθείας σε έργα υποδομής, φωτισμό και ασφάλεια. Ο ίδιος κάνει λόγο για «αντιαυτοδιοικητική και αδικαιολόγητη παρέμβαση», επισημαίνοντας πως η διανομή των ποσών θα εξαρτάται από μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις, αφήνοντας τους δήμους στο έλεος της εκάστοτε κυβέρνησης. «Εκεί που μας χρωστάγανε, μας πήραν και το βόδι», δήλωσε χαρακτηριστικά, κατηγορώντας την κυβέρνηση πως μετατρέπει την οδική ασφάλεια σε πεδίο είσπραξης και όχι προστασίας.
Η ΚΕΔΕ ετοιμάζει υπόμνημα στη δημόσια διαβούλευση ζητώντας να επαναφερθεί το προηγούμενο πλαίσιο, όπου οι πόροι παρέμεναν στους δήμους για επενδύσεις σε ασφαλέστερους δρόμους.
ΟΣΕ: Αντί για ασφάλεια δρομολογίων, επενδύει σε κάμερες
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι η ένταξη του ΟΣΕ στους δικαιούχους των εσόδων από τα πρόστιμα. Σύμφωνα με το σχέδιο, ο οργανισμός θα μπορεί να εγκαθιστά κάμερες στις ισόπεδες διαβάσεις και να εισπράττει μέρος των προστίμων που θα προκύπτουν.
Το γεγονός αυτό προκαλεί δικαιολογημένα ερωτήματα: ένας οργανισμός που έχει δεχθεί σφοδρή κριτική για τα συχνά ατυχήματα – βλάβες στα τρένα, για ελλείψεις στη σηματοδότηση, ανεπάρκεια & ανυπαρξία στην τηλεδιοίκηση και καθυστερήσεις σε κρίσιμα έργα, καλείται τώρα να «επενδύσει» σε συστήματα καταγραφής για να εισπράξει έσοδα — αντί να εστιάσει στην ασφάλεια των επιβατών και την αξιοπιστία των δρομολογίων του.
Σε μια χώρα όπου η τραγωδία των Τεμπών παραμένει μια «πληγή ανοιχτή» στη συλλογική μνήμη, το να βλέπουμε τον ΟΣΕ να δαπανά πόρους για να ενισχύεται μέσω προστίμων αντί για επενδύσεις στην ασφάλεια μοιάζει τουλάχιστον προκλητικό.
Γιατί δεν δουλεύεουν οι κάμερες – διαγωνισμοί που σέρνονται
Παρά τις μεγάλες εξαγγελίες και την πολυδιαφημισμένη «ψηφιακή μετάβαση» των ελέγχων, η υλοποίηση παραμένει στάσιμη. Ο πρώτος διαγωνισμός για το σύστημα καταγραφής παραβάσεων κηρύχθηκε άγονος, και ο δεύτερος μόλις τώρα μπαίνει στη φάση κατακύρωσης.
Η προμήθεια των 2.888 καμερών, ύψους 41,7 εκατομμυρίων ευρώ, δεν έχει ξεκινήσει, ενώ η εγκατάσταση μετατίθεται για το 2026.
Η διαδικασία για τις 500 κάμερες των λεωφορείων της ΟΣΥ (1,13 εκατ. ευρώ) προχωρά ξεχωριστά, με καθυστέρηση και διαφορετικές προδιαγραφές.
Το ίδιο το νομοσχέδιο προβλέπει την έκδοση δώδεκα υπουργικών αποφάσεων πριν τεθεί πλήρως σε ισχύ στοιχείο που προμηνύει ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Το μόνο που φαίνεται να κινείται με ταχύτητα, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα συγκεντρώνονται και θα διανέμονται τα χρήματα.
