Σήμερα οι κατασκευαστές -χωρίς νομική υποχρέωση- διαθέτουν ανταλλακτικά για 10 χρόνια μετά το τέλος ζωής των μοντέλων.
Η ΕΕ θέλει να το αλλάξει, και να τους υποχρεώσει από το 2026 να έχουν ανταλλακτικά για 20 χρόνια.
Δεν θα είναι εύκολο για όλες τις κινεζικές μάρκες να ακολουθήσουν τη νέα νομοθεσία.
autotriti team
«Δικαίωμα στην επισκευή» λέγεται η υποχρέωση ένα προϊόν να έχει ανταλλακτικά για ένα ορισμένο διάστημα
Με τις λέξεις «δικαίωμα στην επισκευή» έχει οριστεί στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε η δυνατότητα ένα προϊόν να μπορεί να επισκευαστεί αντί να πεταχτεί, για ένα διάστημα μετά την απόσυρσή του από την αγορά. Ισχύει στην Ε.Ε. για προϊόντα όπως οι λευκές συσκευές, τώρα έρχεται και στα αυτοκίνητα. Μόνο που δεν είναι εύκολο για όλες τις μάρκες να το κάνουν πράξη, ειδικά για κάποιες κινέζικες μάρκες που βλέπουν την Ε.Ε. ως «αρπαχτή». Γιατί;
Το «δικαίωμα στην επισκευή» είναι ένα μια φιλοσοφία που μεταφράζεται σε ένα πλαίσιο νόμων που καλύπτουν σταδιακά όλα τα προϊόντα της αγοράς. Μιλάμε για μια ιδέα που ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 2000, όταν φάνηκαν οι προθέσεις μέρους της βιομηχανίας να παράγει προϊόντα με «ημερομηνία λήξης» ώστε οι καταναλωτές να πιέζονται να αγοράσουν νέα όταν τα παλιά (σύντομα) χαλάνε. Η Ε.Ε. υποχρεώνει πλέον τους κατασκευαστές τους να διαθέτουν ανταλλακτικά και τεχνικές οδηγίες για την επισκευή τους για ένα διάστημα ετών μετά την απόσυρση των προϊόντων αυτών από την αγορά, ώστε η διάρκεια χρήσης τους να γίνεται τέτοια που να μη ζημιώνεται ούτε η τσέπη των καταναλωτών ούτε και το περιβάλλον.
Σήμερα οι κατασκευαστές αυτοκινήτων -χωρίς νομική υποχρέωση- διαθέτουν ανταλλακτικά για 10 χρόνια μετά το τέλος ζωής των μοντέλων
Ένα πλυντήριο που πωλείται στην Ε.Ε., για παράδειγμα, πρέπει να έχει ανταλλακτικά για 7 χρόνια μετά το τέλος ζωής του μοντέλου. Για τα αυτοκίνητα δεν υπάρχει ακόμη τέτοια υποχρέωση, όμως οι παραδοσιακοί κατασκευαστές με μία συμφωνία «κυρίων» έχουν θέσει τα 10 χρόνια ως ελάχιστο. Χωρίς νομοθεσία όμως ειδικά οι μάρκες που εμφανίζονται για πρώτη φορά στην Ευρώπη, χωρίς καμία τέτοια υποχρέωση, μπορεί να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους χωρίς δυνατότητα επισκευής αν δεν υπάρχουν ανταλλακτικά. Η γρήγορη εμφάνιση (και εξαφάνιση) νέων μαρκών από την Κίνα, επισπεύδει την ανάγκη προστασίας των οδηγών με έναν νόμο που διασφαλιζει πως δεν θα μείνουν με το αμάξι «στο χέρι» μετά το τέλος της εγγύησης.
Η ΕΕ θέλει να το αλλάξει, και να τους υποχρεώσει από το 2026 να έχουν ανταλλακτικά για 20 χρόνια
Με το μέσο όρο ζωής ενός αυτοκινήτου στην Ευρώπη στα 19 χρόνια, τα 20 έτη είναι το διάστημα που θέλει η Ε.Ε να θέσει ως το ελάχιστο για τη διαθεσιμότητα ανταλλακτικών για κάθε νέο μοντέλο που μπαίνει στην αγορά. Τα 20 χρόνια μετράνε όχι από το λανσάρισμα του αυτοκινήτου, αλλά από την ημερομηνία απόσυρσής του από την αγορά, όταν δηλαδη το μοντέλο αλλάζει ή σταματάει. Και αυτό ισχύει για κάθε μοντέλο, είτε είναι νέο είτε φρεσκάρισμα (facelift). Που σημαίνει πως με τον σημερινό κύκλο 4-5 ετών πριν το facelift, μιλάμε για 25 χρόνια διαθεσιμότητας ανταλλακτικών.
Δεν θα είναι εύκολο για όλες τις κινεζικές μάρκες να ακολουθήσουν τη νέα νομοθεσία
Οι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν πετύχει στην αγορα χάρη στο γρήγορο κύκλο σχεδίασης, εξέλιξης και λανσαρίσματος νέων μοντέλων, κάτι που απαιτεί η δική τους αγορά και έχει απήχηση και στην Ευρώπη. Όμως το «δικαίωμα στην επισκευή» είναι ανύπαρκτη ιδέα ακόμη στην Κίνα, και δεν «κουμπώνει» εύκολα με την λογική μάρκετινγκ των κινέζων κατασκευαστών που αλλάζουν τα μοντέλα σαν «πουκάμισα». Κάποιες από αυτές τις μάρκες θα βρουν την υποχρέωση για 20 χρόνια ανταλλακτικών σε κάθε ένα από αυτά τα «πουκάμισα» αδύνατη να την ακολουθήσουν. Ήδη οι κακές γλώσσες λένε πως κάποιοι κατασκευαστές για να αποφύγουν την υποχρεωση, θα κλείνουν τη μία μάρκα και θα ανοίγουν μια άλλη, κάτι εύκολο για τους κινέζους, αφήνοντας πολύ κόσμο χωρίς ανταλλακτικά. Η Ε.Ε θα πρέπει να δει και πως θα αντιμετωπίσει μια τέτοια τακτική.
Εσύ τι λες; Είναι το «δικαίωμα στην επισκευή» ικανό να σε προστατεύσει από μάρκες-πειρατές που θέλουν να κάνουν «αρπαχτή» στην Ευρώπη πουλώντας γρήγορα και φθηνά αλλά χωρίς ίχνος ανταλλακτικού αργότερα; Ή φοβάσαι πως τα 20 χρόνια θα αυξήσουν το κόστος των αυτοκινήτων κι άλλο;
