Κοινωνικό Leasing στην Ελλάδα: Ηλεκτρικό αυτοκίνητο με 50 - 100 ευρώ τον μήνα;
Τι είναι – τι προβλέπει το «κοινωνικό Leasing»:
Aφορά πρόγραμμα μίσθωσης (leasing) για ηλεκτρικό όχημα.
Θα καλύψει, με εισοδηματικά κριτήρια, 10.000 ευάλωτα νοικοκυριά.
Για μηνιαίο κόστος από 50-100 ευρώ (σε σύνολο κρατικής επιδότησης έως 15.000 ευρώ).
Βασίζεται στο σχετικό γαλλικό μοντέλο (εντάσσεται στο Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο).
«Kοινωνικό Leasing»: Πρόγραμμα μίσθωσης (leasing) για ηλεκτρικό όχημα
Μία νέα μορφή κοινωνικής πολιτικής έχει προ-αναγγελθεί και προετοιμάζεται στην Ελλάδα μέσω του σχεδιαζόμενου προγράμματος κοινωνικού leasing. Το πρόγραμμα στοχεύει στην οικονομικά προσιτή απόκτηση ηλεκτρικού αυτοκινήτου από ευάλωτα νοικοκυριά. Το πρόγραμμα θα ενταχθεί στο Εθνικό Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο (ΚΚΣ) και προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί εν μέρει από το ευρωπαϊκό Social Climate Fund.
Το σχέδιο ΚΚΣ τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και συνοδεύεται από σχετικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε προς επεξεργασία στη Βουλή. Ωστόσο, δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη επίσημα το τελικό χρονοδιάγραμμα έναρξης ούτε έχουν εξειδικευτεί πλήρως οι διαδικασίες εφαρμογής του.
Οι πληροφορίες (από τους σχετικούς φορείς) κάνουν λόγο για πιλοτική έναρξη του προγράμματος μέσα στο 2026, με στόχο να καλυφθούν έως και 10.000 νοικοκυριά.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος εκτιμάται σε 150 εκατομμύρια ευρώ, με μέση επιδότηση 15.000 ευρώ ανά δικαιούχο, ώστε να καλύπτεται το μεγαλύτερο μέρος του κόστους μίσθωσης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Ποιους θα καλύψει το πρόγραμμα κοινωνικό Leasing στην Ελλάδα
Το πρόγραμμα θα απευθύνεται σε ευάλωτα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και περιορισμένη πρόσβαση σε μέσα μετακίνησης. Η πρώτη κατηγορία δικαιούχων αφορά πολίτες με ετήσιο εισόδημα από 5.000 έως 12.500 ευρώ, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει εισοδήματα έως 25.000 ευρώ με προσαύξηση ανά τέκνο. Τα κριτήρια επιλογής σχεδιάζονται ώστε να ανταποκρίνονται στη λεγόμενη «μεταφορική ευαλωτότητα».
Το μηνιαίο μίσθωμα του ηλεκτρικού οχήματος εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται μεταξύ 50 και 100 ευρώ, ανάλογα με το όχημα και την κατηγορία δικαιούχου, ενώ η μίσθωση θα περιλαμβάνει πιθανότατα υπηρεσίες όπως ασφάλιση, συντήρηση και οδική βοήθεια. Δεν έχουν ακόμη καθοριστεί οι ακριβείς υποχρεώσεις του μισθωτή, αλλά αναμένεται να τεθούν όρια σε ετήσια χιλιόμετρα (όπως σε κάθε σύμβαση μίσθωσης) και όροι καλής χρήσης.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά ηλεκτρικά οχήματα. Στη δημόσια διαβούλευση του σχεδίου ΚΚΣ, γίνεται σαφής αναφορά στη «χρηματοδοτική μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων από ευάλωτα νοικοκυριά», χωρίς να περιλαμβάνονται υβριδικά ή συμβατικά μοντέλα.
Παράλληλα, προβλέπεται η ανάπτυξη δημόσια προσβάσιμων υποδομών φόρτισης με σκοπό τη διευκόλυνση της χρήσης των εν λόγω οχημάτων σε όλη την επικράτεια. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει αποσαφηνιστεί αν οι επιδοτήσεις θα καλύπτουν και οικιακούς φορτιστές ή το κόστος λειτουργίας τους. Το ζήτημα αυτό αναμένεται να διευκρινιστεί στη φάση υλοποίησης, καθώς αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την καθημερινή χρήση των οχημάτων από τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Το κοινωνικό leasing αποτελεί συνδυασμό κοινωνικής πολιτικής και πράσινης στρατηγικής, δίνοντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες οικογένειες να αποκτήσουν πρόσβαση σε ασφαλή και οικονομική μετακίνηση, μειώνοντας ταυτόχρονα τις εκπομπές ρύπων και ενισχύοντας την ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα.
Ωστόσο, η επιτυχία του προγράμματος θα εξαρτηθεί από τη σαφήνεια του νομικού πλαισίου, τη διαφάνεια στη διαδικασία επιλογής και την επάρκεια των πόρων. Εάν τα κριτήρια είναι αυστηρά ή η διαχείριση ανεπαρκής, υπάρχει κίνδυνος να μην επιτευχθούν οι κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί στόχοι.
Τι δείχνει η γαλλική εμπειρία (στην οποία στηρίζεται το πρόγραμμα)
Η γαλλική εμπειρία, στην οποία βασίζεται το μοντέλο, δείχνει υψηλό ενδιαφέρον από την κοινωνία: το 2024, στο πρόγραμμα «social leasing» της Γαλλίας, καταγράφηκαν πάνω από 90.000 αιτήσεις για 25.000 διαθέσιμα οχήματα, αποδεικνύοντας την ανάγκη αλλά και τις προκλήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος.
Προς το παρόν, δεν έχουν δοθεί περισσότερα επίσημα στοιχεία για το ύψος της ζήτησης που προσδοκάται στην Ελλάδα, ούτε για τις εταιρείες που θα εμπλακούν στην υλοποίηση (μάρκες αυτοκινήτων, leasing εταιρείες). Η αγορά αναμένει διευκρινίσεις, καθώς η «πίτα» των 10.000 οχημάτων και των 150 εκατ. ευρώ αποτελεί σημαντική ευκαιρία και για τον επιχειρηματικό κλάδο.
