Υπερθέρμανση φρένων: Πού οφείλεται και τι κίνδυνοι υπάρχουν;
5481 Επισκέψεις στο άρθρο
Σε ακραίες περιπτώσεις, το σύστημα των φρένων παύει να λειτουργεί! Για ποιον λόγο υπερθερμαίνονται τα φρένα; Πώς μπορούμε να καταλάβουμε ότι τα φρένα «καίγονται»; Τι μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να μην μας τύχει;
«Βράζουν» τα φρένα; Πολύ προσοχή!
Ο ρόλος των φρένων στο αυτοκίνητο είναι αδιαμφισβήτητα ο πιο σημαντικός στη λειτουργία του οχήματος. Πρέπει να μπορούν να σταματούν το όχημα συνεχώς, σε διάφορες συνθήκες, είτε ψυχρές, είτε θερμές, είτε με υψηλή υγρασία.
Τα φρένα χωρίζονται σε δύο «στρατόπεδα»: Τα ταμπούρα και τα δισκόφρενα. Τα ταμπούρα είναι πιο παλιά σχεδιαστική φιλοσοφία. Εντός ενός ταμπούρου βρίσκονται τα φερμουίτ. Όταν ο οδηγός πιέζει το πεντάλ των φρένων, τα φερμουίτ πιέζουν το ταμπούρο προς τα έξω, μετατρέποντας την κίνηση σε θερμότητα, επιβραδύνοντας το αυτοκίνητο.
Τα δισκόφρενα είναι μια εξελιγμένη μορφή φρένων, η οποία χρησιμοποιεί έναν δίσκο (συνήθως ατσάλινο) και μια δαγκάνα στην οποία έχουν προσαρμοστεί δύο (συνήθως) τακάκια. Όταν ο οδηγός φρενάρει, η δαγκάνα πιέζει τα τακάκια πάνω στον δίσκο, μετατρέποντας την κινητική ενέργεια σε θερμότητα, επιβραδύνοντας έτσι το αυτοκίνητο.
Ωστόσο τα φρένα έχουν και αυτά τα δικά τους όρια. Επειδή το σύστημα βασίζεται στην τριβή προκειμένου να επιβραδύνει το όχημα, αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες στην επιφάνεια των φρένων. Κάτω όμως από συγκεκριμένες συνθήκες το πρόβλημα γιγαντώνεται, με την θερμοκρασία στην επιφάνεια του δίσκου να αγγίζει τους 700 βαθμούς κελσίου! Όταν τα φρένα υπερθερμαίνονται, το τακάκι δεν «γραπώνει» τον δίσκο, αλλά γλιστράει επάνω του, μειώνοντας την ικανότητα φρεναρίσματος στο ελάχιστο.
Εάν υπερθερμανθούν, το χρώμα του δίσκου αλλάζει και γίνεται ανοιχτό πορτοκαλί. Όταν κρυώσει, γίνεται μωβ. Εάν συμβεί οποιοδήποτε από τα παραπάνω, η επίσκεψη στο συνεργείο είναι απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του συστήματος φρένων.
Οι κύριες αιτίες πρόκλησης υπερθέρμανσης στα φρένα
Η επιθετική οδήγηση για μεγάλα διαστήματα. Δεν είναι τυχαίο που η πρώτη αναβάθμιση όσων βάζουν το όχημά τους σε κάποια πίστα είναι στα φρένα. Η επαναλαμβανόμενη σκληρή χρήση των φρένων δεν δίνει τον χρόνο στα φρένα να ψυχθούν, με αποτέλεσμα την υπερθέρμανση.
Πρόβλημα στον μηχανισμό φρεναρίσματος ή στα τακάκια. Όταν υπάρχει λανθασμένη εγκατάσταση ή ο μηχανισμός δεν αποσυμπιέζει τα τακάκια, προκαλούνται υπερβολικές τριβές.
Ο δίσκος είναι παραμορφωμένος ή φθαρμένος. Δεν έχει σημασία αν είναι «ελάχιστα» λυγισμένος ή «ελάχιστα» κάτω από το όριο του κατασκευαστή. Ένας κατεστραμμένος δίσκος μειώνει την απόδοση των φρένων, ενώ είναι πιο επιρρεπής και σε υπερθέρμανση.
Κακής ποιότητας δίσκοι και τακάκια. Τα κακής ποιότητας ανταλλακτικά μπορούν να είναι επικίνδυνα, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για το σύστημα φρένων. Πέρα από το γεγονός ότι μειώνουν την αποδοτικότητα του φρεναρίσματος, μπορούν να υπερθερμανθούν πολύ πιο γρήγορα από ότι τα ανταλλακτικά υψηλής ποιότητας.
Τα έμβολα της δαγκάνας μπορεί να κολλήσουν (πχ από σκουρία ή παλαιότητα). Σε τέτοια περίπτωση, τα φρένα αναπτύσσουν υψηλές τριβές, με αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας.
Τα φρένα μυρίζουν καμένο ή βγάζουν καπνό. Η μυρωδιά αυτή συσχετίζεται με την υπερθέρμανση, επομένως καλό είναι να ερευνήσουμε τι συμβαίνει.
Yγρασία στο σύστημα φρένων - Τα φρένα έχουν μαλακή ή σπογγώδη αίσθηση. Η υγρασία που βρίσκεται εντός του υγρού φρένων μπορεί να μετατραπεί σε νερό ή σε ατμό κατά τη διάρκεια της υπερθέρμανσης. Αυτό εμποδίζει τα φρένα από το να λειτουργήσουν σωστά, δίνοντας στο πετάλι μια σπογγώδη αίσθηση. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα (απώλεια υγρών φρένων, μειωμένη στάθμη σε συνδυασμό με υψηλές θερμοκρασίες κλπ.), το πεντάλ μπορεί να «κολλήσει» στο πάτωμα, με αποτέλεσμα ολοκληρωτική απώλεια των φρένων του οχήματος.
Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση υπερθερμασμένων φρένων;
Για να ψύξουμε τα ζεστά φρένα χωρίς να τα καταστρέψουμε, πρέπει να οδηγήσουμε σε χαμηλές ταχύτητες, (περί τα 30 με 40 χλμ την ώρα) οι οποίες θα απαιτήσουν το λιγότερο δυνατό φρενάρισμα, για περίπου 5 με 10 λεπτά. Ο αέρας που περνάει από τους τροχούς θα ψύξει τα φρένα χωρίς να προκαλέσει παραμόρφωση της δαγκάνας. Σε καμία περίπτωση μην βρέξετε ζεστές δαγκάνες γιατί τότε είναι πολύ πιθανό να στραβώσουν.
Ανάλογα το μέγεθος, τα υλικά κατασκευής και τον τρόπο χρήσης, τα φρένα μπορεί να υπερθερμανθούν σε διαφορετική θερμοκρασία. Εάν υπερθερμανθούν, το χρώμα του δίσκου αλλάζει και γίνεται ανοιχτό πορτοκαλί. Όταν κρυώσει, γίνεται μωβ. Εάν συμβεί οποιοδήποτε από τα παραπάνω, η επίσκεψη στο συνεργείο είναι απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του συστήματος φρένων.
Πώς μπορώ να προφυλάξω τα φρένα από υπερθέρμανση;
Και σε αυτή την περίπτωση το «προλαμβάνειν είναι καλύτερο του θεραπεύειν»… επομένως καλό είναι το σύστημα φρένων να βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Για να γίνει αυτό:
Τοποθετούμε μόνο τακάκια και δίσκους από τον κατασκευαστή που προτείνει το αυτοκίνητό μας. Εάν επιθυμούμε aftermarket φρένα, είναι καλό να γίνει η απαραίτητη έρευνα, ώστε τα φρένα που τοποθετούμε είναι καλύτερα από αυτά που προτείνει ο κατασκευαστής, σε όλες τις συνθήκες.
Κάνουμε service πριν φθαρούν ολοκληρωτικά. Σε διαφορετική περίπτωση, τα φρένα δεν λειτουργούν στο 100% και ρισκάρουμε υπερθέρμανση.
Οδηγούμε προσεκτικά. Τα ξαφνικά φρεναρίσματα (εκτός αν είναι ανάγκης) καταπονούν τα φρένα και ανεβάζουν τις θερμοκρασίες χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
Κάνουμε σέρβις σε συνεργείο που γνωρίζει. Κρατάμε υπόψιν ότι τα φρένα είναι η ασφάλειά μας. Χρειάζεται προσοχή σε ποιον τα εμπιστευόμαστε.