Πρέπει να προσπεράσεις; Ξέρεις πως να το κάνεις σωστά;

Η προσπέραση είναι μία από τις διαδικασίες κατά την οδήγηση, που μπορεί να έχει άσχημα αποτελέσματα αν δεν γίνει σωστά και δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Ας δούμε λοιπόν πως πρέπει να κινηθεί όποιος θέλει να προβεί σε προσπέραση.

Είναι μια από τις βασικές αιτίες ατυχημάτων, καθώς κατά τη διάρκεια αυτής της ενέργειας ο οδηγός αναγκάζεται να κινηθεί -τις περισσότερες φορές- στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας. Το ελληνικό οδικό δίκτυο, η έλλειψη γνώσης των χαρακτηριστικών του εκάστοτε αυτοκινήτου από τον οδηγό του και η μικρή οδηγική εμπειρία του τελευταίου αποτελούν έναν άκρως επικίνδυνο συνδυασμό. Η σωστή οδική συμπεριφορά είναι ένα χαρακτηριστικό που κατακτάται σταδιακά και μετά από αμέτρητους ασφαλείς πειραματισμούς κάθε οδηγού που σκοπεύει στην οδηγική του βελτίωση. Οι κανόνες ενός ασφαλούς προσπεράσματος είναι απλοί και σαφείς και πρέπει να γίνουν βίωμα κάθε οδηγού.

Ακολουθούν οι 5 εντολές για ένα σωστό προσπέρασμα.

Δεν αγνοούμε τις πινακίδες και τη διαγράμμιση

Η τήρηση του ΚΟΚ σχετικά με τις πινακίδες και τη διαγράμμιση θεωρείται εκ των ουκ άνευ για ένα ασφαλές προσπέρασμα. Πριν σκεφτούμε να προσπεράσουμε βεβαιωνόμαστε πως δεν υπάρχει σήμανση ή διαγράμμιση που να την απαγορεύει μια τέτοια ενέργεια. Είναι ζήτημα ζωής: Συνεχής και όχι διακεκομμένη γραμμή απαγορεύει την προσπέραση και φυσικά ποτέ δεν προσπερνάμε από τη δεξιά λωρίδα, ακόμα και αν είναι η μοναδική διαθέσιμη λωρίδα για προσπέραση (εκτός αν ο μπροστινός λεχει πρόθεση να στρίψει νόμιμα αριστερά). Επίσης σε περίπτωση που υπάρχει προσωρινή χάραξη κίτρινου χρώματος υπερισχύει της πρότερης χάραξης.  

Τιμάμε το φλας και τον καθρέφτη μας

Αν λοιπόν η προσπέραση επιτρέπεται πριν την έναρξη της διαδικασίας,  το πρώτο πράγμα που κάνουμε είναι να ελέγξουμε τους καθρέπτες μας  για να βεβαιωθούμε πως αριστερά μας δεν έρχεται κάποιο άλλο όχημα, είτε από το αντίθετο ρεύμα, είτε κάποιο πιο γρήγορο όχημα με την ίδια κατεύθυνση με εμάς. 

Επιπλέον δίνουμε προσοχή στη νεκρή γωνία για τυχόν διερχόμενες μοτοσικλέτας και ελέγχουμε ελαφρά και με το μάτι μας.  Έπειτα ενεργοποιούμε το αριστερό φλας για να προειδοποιήσουμε τους γύρω μας για το τι ετοιμαζόμαστε να κάνουμε. Αντίστοιχα όταν τελειώσουμε την προσπέραση, ενεργοποιούμε το δεξί φλας ώστε να επανέλθουμε στη λωρίδα κυκλοφορίας μας.

Επιλέγουμε τη σωστή σχέση

Είναι σημαντικό στη προσπέραση να ελαχιστοποιήσουμε το χρόνο αυτής, ώστε αντίστοιχα να μειωθεί και η έκθεση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας. Με τα αυτόματα κιβώτια δεν υπάρχει πρόβλημα, αφού στο πάτημα του γκαζιού κάνουν kickdown (αυτόματο κατέβασμα 2 ή και 3 σχέσεων) για άμεση επιτάχυνση. Στα χειροκίνητα χρειάζεται να επιλέξουμε σωστή σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων, η οποία πρέπει να φέρει τις στροφές του κινητήρα στην αρχή του φάσματος που αποδίδει τη μέγιστη ροπή του, για δυνατό τράβημα και για να μην φτάσει ο κινητήρας στον  «κόφτη» πριν το τέλος της προσπέρασης.  Το πόσες σχέσεις θα κατεβάσουμε εξαρτάται και από το φορτίου του αυτοκινήτου: Ένα αυτοκίνητο μόνο με τον οδηγό θα χρειαστεί πιθανότατα το κατέβασμα μίας σχέσης για να προσπεράσει σβέλτα. Το ίδιο αυτοκίνητο με 5 επιβάτες και αποσκευές θα χρειαστεί κατέβασμα 2 σχέσεων για άμεση επιτάχυνση. Σε περίπτωση, που φτάσουμε στο μέγιστο αριθμό στροφών της ωφέλιμης ροπής, εφόσον δεν έχουμε ολοκληρώσει την προσπέραση, θα χρειαστεί να ανεβάσουμε μία σχέση. 

Κράτα τις σωστές γραμμές

Για να γίνει όσο το δυνατόν γρηγορότερα και ασφαλέστερα η προσπέραση θα πρέπει να έχουμε τη σωστή θέση στο οδόστρωμα. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να τοποθετηθούμε σχετικά κοντά στο προπορευόμενο όχημα, τηρώντας ωστόσο τους κανόνες ασφαλείας σε περίπτωση που το προπορευόμενο όχημα φρενάρει απότομα. Έπειτα ανοιγόμαστε αποφασιστικά αριστερά και επιταχύνουμε. Προσοχή: Δεν περνάμε πολύ κοντά το προπορευόμενο όχημα γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να πραγματοποιήσει ταυτόχρονα και το προπορευόμενο όχημα προσπέραση και να συγκρουστούμε. Συνεπώς χρειαζόμαστε χώρο ώστε να προλάβουμε να αντιδράσουμε. Αυτό από την άλλη δε σημαίνει πως θα πρέπει να πάμε και στην άλλη άκρη γιατί έτσι θα χάσουμε χρόνο. Επιπλέον είναι πολύ σημαντικό όταν προσπερνάμε φορτηγά ή άλλα ογκώδη οχήματα να διατηρούμε ακόμα μεγαλύτερη απόσταση πριν το προσπέρασμα ώστε να έχουμε καλύτερο οπτικό πεδίο από την απέναντι πλευρά.

Βάλε το μυαλό σου να δουλέψει

Ο μέσος οδηγός εκτιμά ότι για να προσπεράσει με ένα μικρομεσαίο ή μικρό αυτοκίνητο με ταχύτητα κάτω από το όριο (ανάλογα), όταν το αντίθετα ερχόμενο αυτοκίνητο έχει ταχύτητα 110 χλμ./ώρα, χρειάζεται περίπου 300-400 μέτρα και 200-300 μέτρα εάν το επερχόμενο έχει ταχύτητα 90 χλμ./ώρα. Η πραγματικότητα όμως σοκάρει. Χρειάζονται τουλάχιστον 850 μέτρα στην 1η περίπτωση (+ 60 με 70 μέτρα με 4 επιβάτες και αποσκευές) και 540 μέτρα στη 2η περίπτωση (+ 50 με 60 μέτρα με 4 επιβάτες και αποσκευές). Είναι ευνόητο πως για  κανένα λόγο δεν πραγματοποιούμε προσπέραση πάνω σε στροφή ή όταν ακολουθεί στροφή σε λίγα μέτρα διότι δεν υπάρχει η απαραίτητη ορατότητα στο αντίθετο ρεύμα και στις συνθήκες κίνησης που επικρατούν σε αυτό. Αντίστοιχα το ίδιο ισχύει σε δρόμους με ανηφόρα στο σημείο που αυτή φτάνει στη μέγιστη καμπή της και ακολουθεί κατηφόρα. 

ΔΕΝ προσπερνώ όταν:

- Όταν σχολικό λεωφορείο έχει σταματήσει σε οδόστρωμα με μία ή δύο λωρίδες κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση που κινείται και έχει αναμμένα τα φώτα έκτακτης ανάγκης για την αποβίβαση και την επιβίβαση των μαθητών. 

- Όταν κάποιος από τους οδηγούς που ακολουθούν αυτόν που προτίθεται να προσπεράσει άρχισε ήδη το προσπέρασμα.

- Όταν ο οδηγός που προπορεύεται στην λωρίδα κυκλοφορίας δώσει σήμα ότι προτίθεται να προσπεράσει άλλον.

- Αμέσως προ ή επί σιδηροδρομικής διάβασης χωρίς κινητά φράγματα, εκτός αν η οδική κυκλοφορία ρυθμίζεται από φωτεινούς σηματοδότες, όπως αυτοί που χρησιμοποιούνται στους ισόπεδους οδικούς κόμβους.

- Αμέσως προ ή σε διάβαση πεζών, η οποία έχει σημανθεί ως διάβαση πεζών στο οδόστρωμα ή με πινακίδα σήμανσης.

- Μέσα στις σήραγγες με μια λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση.

- Αμέσως προ ή επί μη κυκλικού ισόπεδου οδικού κόμβου, εκτός αν:
1. επιτρέπεται το προσπέρασμα προς τα δεξιά, κατά την περίπτωση που το προπορευόμενο αυτοκίνητο έχει δώσει σήμα ότι θέλει να στρίψει αριστερά και έχει τοποθετήσει το όχημά του στην αριστερή πλευρά.
2. η οδός, στην οποία γίνεται το προσπέρασμα, έχει προτεραιότητα
3. η κυκλοφορία ρυθμίζεται από τροχονόμο ή με φωτεινούς σηματοδότες
4. το όχημα που προσπερνάτε είναι ποδήλατο, μοτοποδήλατο ή μοτοσικλέτα.